Quý I năm 2019, các cấp, các ngành trong huyện đã triển khai thực hiện nghiêm túc chương trình công tác cải cách tư pháp đã đề ra, nổi bật là: Chất lượng điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án và việc bắt, giam giữ, cải tạo đảm bảo đúng quy định của pháp luật, không để xảy ra oan, sai, bỏ lọt tội phạm. Công tác thông tin, tuyên truyền về chủ trương, nhiệm vụ cải cách tư pháp, hoạt động tư pháp được tăng cường có hiệu quả. Cơ sở vật chất, phương tiện, trang thiết bị làm việc cho các cơ quan tư pháp được quan tâm, đầu tư. Kết quả hoạt động tư pháp và cải cách tư pháp đã góp phần tích cực vào việc đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội của huyện. Kết quả cụ thể trên các lĩnh vực:

* Xây dựng đội ngũ cán bộ tư pháp và bổ trợ tư pháp

Cấp ủy, lãnh đạo các cơ quan tư pháp làm tốt công tác luân chuyển, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ cán bộ có chức danh tư pháp. Tăng cường quản lý thanh tra, kiểm tra đối với cán bộ tư pháp, cán bộ có chức danh tư pháp về chính trị, đạo đức nghề nghiệp, phẩm chất, đạo đức, lối sống, chuyên môn nghiệp vụ và năng lực thực hiện nhiệm vụ được giao. Do vậy, đội ngũ cán bộ tư pháp của huyện đã cơ bản đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cải cách tư pháp.

Đội ngũ cán bộ bổ trợ tư pháp được quan tâm cả về chất lượng và số lượng. Cụ thể: Công an huyện có 7 điều tra viên; Tòa án nhân dân huyện có 4 thẩm phán; Chi cục Thi hành án có 3 chấp hành viên; Viện kiểm sát có 9 kiểm sát viên.

Đội ngũ cán bộ Tư pháp các cấp trong huyện có 15 cán bộ, trong đó: Phòng Tư pháp có 4 cán bộ, công chức; mỗi xã, thị trấn có 01 cán bộ Tư pháp - Hộ tịch. Đội ngũ cán bộ tư pháp cấp huyện, cấp xã đều có trình độ chuyên môn từ trung cấp Luật trở lên, cơ bản đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ.

* Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật

Các cấp, các ngành trong huyện thực hiện tốt công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, nhất là các văn bản mới được ban hành liên quan đến lĩnh vực tư pháp; triển khai thực hiện Chương trình số 26-CTr/HU, ngày 11/03/2019 của Ban Thường vụ Huyện ủy về Chương trình trọng tâm cải cách tư pháp năm 2019, các kế hoạch của UBND huyện: Kế hoạch 33/KH-UBND ngày 15/3/2019 về triển khai thực hiện chương trình trọng tâm công tác cải cách tư pháp năm 2019, Kế hoạch số 14/KH-UBND ngày 29/01/2019 về triển khai công tác phổ biến giáo dục pháp luật, hòa giải ở cơ sở, xây dựng cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật năm 2019; Kế hoạch số 01/KH-HĐPH ngày 12/02/2019 về hoạt động của Hội đồng PBGDPL năm 2019.

Phòng Tư pháp chủ trì, phối hợp với các đơn vị, địa phương tổ chức 02 hội nghị tuyên truyền phổ biến Luật trợ giúp pháp lý, Luật Tiếp cận thông tin, Luật Tố cáo cho 190 lượt cán bộ và nhân dân các xã, thị trấn. Phối hợp với Đài Truyền thanh huyện biên soạn Đề cương giới thiệu Luật Tố cáo (sửa đổi), Luật Phòng, chống tham nhũng (sửa đổi) tuyên truyền trên hệ thống Đài truyền thanh và phát cho các thành viên Hội đồng PBGDPL, đội ngũ Báo cáo viên pháp luật và các xã, thị trấn.

UBND cấp xã đã phối hợp có hiệu quả với UBMTQ cùng cấp thường xuyên rà soát, củng cố, kiện toàn mạng lưới tổ hòa giải ở cơ sở và đội ngũ hòa giải viên. Vận động, thuyết phục những người đã từng công tác trong lĩnh vực pháp luật, đáp ứng đủ tiêu chuẩn và đang sinh sống tại địa bàn tham gia làm hòa giải viên ở cơ sở.

Tòa án thực hiện tốt việc cung cấp, niêm yết công khai bảng thông tin về trợ giúp pháp lý và các tài liệu có liên quan về trợ giúp pháp lý tại phòng tiếp công dân của Tòa án. Tạo điều kiện thuận lợi xác nhận cho Luật sư, cộng tác viên trợ giúp pháp lý tham gia tố tụng.

Công an huyện đã tuyên truyền với các đối tượng đang thi hành án, tạm hoãn thi hành án và tái hòa nhập cộng đồng chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật và không tái vi phạm pháp luật trong dịp tết Nguyên đán Kỷ Hợi năm 2019. Đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền, vận động nhân dân tích cực tham gia bảo vệ ANTQ, đấu tranh phòng chống vi phạm pháp luật và các loại tội phạm ngay tại thôn, xóm, khu phố, cụm dân cư.

Chi cục Thi hành án thường xuyên trao đổi và cung cấp thông tin, liên hệ chặt chẽ với trại tạm giam, trại giam trên toàn quốc về việc cung cấp thông tin xác minh tài sản người phải thi hành án đang thi hành án phạt tù, phục vụ cho công tác phân loại án, xét miễn, giảm thi hành án, gửi các thông báo về thi hành án, thông báo nhận tài sản.

Các cơ quan tiến hành tố tụng trong huyện đã thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 48-CT/TW của Bộ Chính trị về "tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tội phạm trong tình hình mới", các chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống tội phạm; phòng, chống ma túy; phòng, chống mua, bán người nhằm phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị trong phòng ngừa, tấn công trấn áp tội phạm.

* Về công tác bắt giam, giữ, điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án

Cơ quan Điều tra và Viện Kiểm sát huyện đã phối hợp chặt chẽ trong công tác bắt, tạm giam, tạm giữ. Công tác bắt, xử lý đảm bảo đúng quy định của pháp luật, không xảy ra việc lạm dụng bắt khẩn cấp, bắt quả tang và không có trường hợp nào bắt, giữ oan. Trong quý, đã bắt, tạm giữ 26 đối tượng (trong đó: tạm giữ 12 đối tượng, tạm giam 14 đối tượng). Các quyết định của Cơ quan điều tra và Viện Kiểm sát nhân dân đều có căn cứ, đúng pháp luật.

Trong kì, tổng số tin báo, tố giác tội phạm Cơ quan điều tra Công an huyện và Viện kiểm sát thụ lý giải quyết 20 tin báo, trong đó khởi tố hình sự 10 tin, không khởi tố 3 tin, còn lại 7 tin tin đang trong thời hạn giải quyết.

Cơ quan điều tra Công an huyện thụ lý điều tra 24 vụ/32 bị can. Trong đó, án cũ 11 vụ 13 bị can, khởi tố mới 13 vụ 19 bị can. Điều tra, xử lý 01 vụ phạm pháp hình sự. Đã bắt xử lý hình sự 10 vụ/18 bị can, trong đó: 4 vụ/12 đối tượng có hành vi đánh bạc, 4 vụ/4 đối sử dụng trái phép chất ma túy, 02 vụ/02 đối tượng có hành vi tàng trữ và sử dụng pháo trái phép; xử lý hành chính 36 vụ/57 đối tượng, trong đó: 9 vụ/30 đối tượng có hành vi đánh bạc, 24 vụ/24 đối sử dụng trái phép chất ma túy, 3 vụ/ 3 đối tượng có hành vi tàng trữ và sử dụng pháo trái phép. Kết thúc điều tra, đề nghị Viện kiểm sát truy tố 12 vụ 17 bị can, tạm đình chỉ 01 vụ 01 bị can, còn đang điều tra 5 vụ 11 bị can, trong hạn luật định.

Viện kiểm sát thụ lý giải quyết 14 vụ 21 bị can (cũ 02 vụ 4 bị can; mới 12 vụ 17 bị can ), đã truy tố 12 vụ 17 bị can, còn lại 02 vụ 02 bị can.

Tòa án nhân dân huyện thụ lý mới 28 đơn, trong đó: đơn khởi kiện về tranh chấp dân sự 3 đơn, đơn về hôn nhân gia đình 24 đơn, đơn về kinh doanh thương mại 01 đơn. Tòa đã thụ lý và giải quyết 01/10 vụ án tranh chấp dân sự, 21/43 vụ án về hôn nhân gia đình, 02 vụ án về kinh doanh thương mại. Đã thụ lý giải quyết 12 vụ 17 bị cáo, đã xét xử 11 vụ 16 bị cáo, còn lại 01 vụ 01 bị cáo; xét xử 02 phiên tòa lưu động tại xã Trường Yên và Ninh Vân. Các vụ án đã xét xử về hình sự không có vụ án nào có kháng cáo, kháng nghị. Tòa án đã quyết định thi hành án hình sự, đảm bảo 100% bản án có hiệu lực pháp luật được đưa ra thi hành.

Trong giải quyết các vụ án hình sự chất lượng tranh tụng tại phiên tòa được chú trọng và nâng lên theo hướng thực chất, đảm bảo dân chủ, khách quan, đúng quy định của pháp luật, tạo điều kiện thuận lợi cho luật sư tham gia tố tụng và các đương sự trong việc thu thập, cung cấp chứng cứ để chủ động tham gia tranh tụng tại phiên tòa; trong giải quyết các vụ án dân sự, hôn nhân và gia đình Tòa án nhân dân huyện đã chú trọng nguyên tắc tôn trọng sự định đoạt, thỏa thuận của các đương sự không trái pháp luật, tăng cường công tác hòa giải trong giải quyết án dân sự, đối thoại trong giải quyết án hành chính, đẩy mạnh sinh hoạt chuyên môn để nâng cao chất lượng xét xử.

Chi Cục thi hành án dân sự huyện đã phối hợp tốt với các ngành, chính quyền địa phương trong công tác xác minh, phân loại án làm cơ sở cho việc tổ chức đôn đốc thi hành án có hiệu quả. Trong quý, đã thụ lý 278 việc với số tiền 45 tỷ 518 triệu đồng, trong đó: năm 2018 chuyển sang 186 việc với số tiền 44 tỷ 307 triệu đồng, thụ lý mới 92 việc với số tiền 1 tỷ 210 triệu đồng. Tổng số đưa ra thi hành 278 việc với số tiền 45 tỷ 518 triệu đồng, trong đó có 168 việc có điều kiện thi hành. Đã thi hành xong 68 việc với số tiền trên 513 triệu đồng, đạt 2,9% số tiền có điều kiện thi hành; số việc chuyển kỳ sau là 210 việc với số tiền trên 45 tỷ đồng, trong đó số việc có điều kiện thi hành là 110 việc với số tiền trên 28 tỷ đồng.

* Công tác giám sát của Hội đồng nhân dân, MTTQ đối với cơ quan tư pháp

Tại kỳ họp của HĐND huyện, Thường trực HĐND huyện đã xem xét các báo cáo của Tòa án nhân dân, Viện Kiểm sát nhân dân, Chi cục Thi hành án dân sự huyện về công tác điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án dân sự trên địa bàn huyện.

Ủy ban MTTQ huyện đã phối hợp với Viện Kiểm sát nhân dân huyện giám sát 01 cuộc về việc tạm giữ tại nhà tạm giữ Công an huyện Hoa Lư.

* Công tác tăng cường cơ sở vật chất, kinh phí, điều kiện làm việc

Cơ sở vật chất, kinh phí, điều kiện làm việc của các cơ quan tư pháp được quan tâm, đảm bảo điều kiện phục vụ hoạt động, nhất là các cơ quan tiến hành tố tụng.

Tòa án nhân dân huyện đã triển khai mô hình phòng xét xử mới theo hướng dẫn Thông tư 01/2017/TT-TANDTC, ngày 28/7/2017 của Tòa án nhân dân tối cao. Thực hiện 100% các bản án có hiệu lực pháp luật được đăng trên cổng thông tin điện tử của ngành Tòa án.

* Công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến lĩnh vực tư pháp

Công tác tiếp công dân và giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo liên quan đến lĩnh vực tư pháp được chú trọng, thực hiện nghiêm túc. Trong quý, các cơ quan tư pháp huyện không nhận được đơn thư khiếu nại, tố cáo nào liên quan đến lĩnh vực tư pháp.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác cải cách tư pháp vẫn còn một số tồn tại, hạn chế cần phải khắc phục đó là: Trong hoạt động thi hành án dân sự: Số tiền phải thi hành án chuyển kỳ sau còn nhiều. Hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật ở cơ sở chưa cao. Chưa tổ chức giám sát chuyên đề về lĩnh vực tư pháp. Chưa có cơ chế đảm bảo vai trò trung tâm của Tòa án, chưa có quy trình tranh tụng tại Tòa, việc đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng tranh tụng chưa được quan tâm đúng mức, do vậy việc tranh tụng còn hình thức, hiệu quả không cao. Số tiền thụ lý tăng, việc giao tài sản cho người mua tài sản bán đấu giá gặp nhiều khó khăn.

Nguyên nhân của hạn chế: Công tác phối, kết hợp giữa các ngành trong thực thi nhiệm vụ có việc hiệu quả chưa cao. Vẫn còn một số ít cán bộ, công chức chưa nêu cao tinh thần trách nhiệm, tự học tập để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu công việc. Số việc có điều kiện thi hành chưa giao được tài sản cho người trúng đấu giá, phải chờ kết quả giải quyết khiếu nại của Thanh tra Bộ; người phải thi hành không hợp tác với cơ quan thi hành án...

Ban Tuyên giáo HU Hoa Lư